Γηράσκει, ο πληθυσμός της χώρας. Και δεν πρόκειται για μια θεωρητική διαπίστωση, αλλά για ένα «δυσάρεστο» θα έλεγα συμπέρασμα που εξάγεται μέσα από την απεικόνιση της αλήθειας των αριθμών. Βάσει των τελευταίων στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, το 2022 κατεγράφησαν οι λιγότερες γεννήσεις των τελευταίων 90 ετών, από όταν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα. Οι γεννήσεις την περασμένη χρονιά ήταν κατά 10,3% μειωμένες σε σύγκριση με το 2021, ενώ ήταν περίπου οι μισές σε σχέση με το 1980.

Το δημογραφικό πρόβλημα αποτελεί «βόμβα» στα θεμέλια του ασφαλιστικού, δεδομένου ότι όλο και μικρότερος πληθυσμός εργαζομένων πρέπει να καλύπτει τις συνταξιοδοτικές ανάγκες όλο και μεγαλύτερου αριθμού συνταξιούχων. Και αυτό δεν είναι διαπίστωση αλλά πρόβλημα η λύση του οποίου δεν απασχολεί μόνο την Ελλάδα αλλά και άλλες χώρες στις οποίες είναι νωπές οι αντιδράσεις στην αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης.

Οι δραματικές συνέπειες του δημογραφικού σε τομείς όπως το ασφαλιστικό, η οικονομία, το εκπαιδευτικό σύστημα και η εθνική άμυνα, έχουν ήδη αρχίσει να διαφαίνονται και οι προοπτικές μόνο δυσοίωνες μπορεί να χαρακτηριστούν.

Στις επικαιροποιημένες δημογραφικές προβολές που εκπονήθηκαν το 2023, η Eurostat προβλέπει ότι ο πληθυσμός της χώρας μας θα μειωθεί 31% από 10,435 εκατ. κατοίκους το 2022 σε 7,8 εκατ. κατοίκους το 2070. Δηλαδή, από μείωση 20% που προέβλεπε στις δημογραφικές προβολές του 2019, στις επικαιροποιημένες προβολές του 2023, προβλέπει μείωση του πληθυσμού της χώρας μας κατά 31% . Αντίστοιχα ο δείκτης εξάρτησης των ηλικιωμένων θα αυξηθεί από 36% το 2023 σε 61% μέχρι το 2070.

Έχουν εκπονηθεί μελέτες, έχουν συζητηθεί πολλά για τις αιτίες που, κατά τις εκτιμήσεις των αναλυτών, ο πληθυσμός της Ελλάδας θα παρουσιάσει σημαντική μείωση έως το 2050. Κάποιοι διατείνονται πως είναι οικονομικό θέμα, θα σας έλεγα ότι είναι και ένας τρόπος ζωής που έχει ούτως ή άλλως επιλέξει η νέα γενιά να κάνει. Ένας από τους βασικότερους λόγους που «φρενάρει» τα νέα ζευγάρια από την απόκτηση παιδιών, με βάση αυτή τη θεώρηση, είναι οι χαμηλοί μισθοί σε συνδυασμό με την έλλειψη δομών στήριξης των γονέων. Η καθημερινότητα είναι δύσκολη για χιλιάδες οικογένειες στη χώρα μας και το τελευταίο διάστημα έχει γίνει ακόμη πιο απαιτητική, με την ακρίβεια να «πνίγει» τα νοικοκυριά. Άλλωστε για αυτό η κυβέρνηση προχώρησε πρόσφατα στην αύξηση του κατώτατου μισθού ώστε να «πάρουν ανάσα» τα νοικοκυριά.

Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, έχει λάβει σειρά ουσιαστικών μέτρων, όπως η δημιουργία νέου υφυπουργείου για θέματα Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής, η ενίσχυση της προσχολικής αγωγής, οι άδειες πατρότητας και μητρότητας και βέβαια το επίδομα γέννησης των €2.000 ανά παιδί.

Ωστόσο πρέπει να αναρωτηθούμε ποιο είναι λοιπόν εκείνο το στοιχείο που στην ελληνική πραγματικότητα θα λειτουργήσει ως καταλύτης για την ανάσχεση αυτής της μείωσης του πληθυσμού. Να το εξετάσουμε και να στηρίξουμε επάνω του μια νέα πολιτική επιδραστική στη βάση του προβλήματος που θα αλλάξει την «κουλτούρα» και την διάθεση… των νέων σε ηλικία οικογενειών να τεκνοποιήσουν. Η δημογραφική κατάρρευση καθίσταται ένα υπαρξιακό στοίχημα για το μέλλον μας. Και πρέπει να κερδηθεί στο εγγύς μέλλον. Οι αριθμοί δεν πρέπει να μας τρομάζουν αλλά να μας κινητοποιούν.