Δεν πρέπει να χαθεί το momentum της αναζωογόνησης της ελληνικής ναυπηγικής βιομηχανίας. Και δεν πρέπει να χαθεί, γιατί δεν θα υπάρξει άλλη ευκαιρία για την Ελλάδα να επιστρέψει δυναμικά στον ευρωπαϊκό, αλλά και παγκόσμιο χάρτη των ναυπηγήσεων, από όπου είχε φύγει την περασμένη και πλέον δεκαετία, εξ’ αιτίας εσφαλμένων επιλογών και ιδεοληψιών, που οδήγησαν στο μαρασμό ή και στο λουκέτο πολλές επιχειρήσεις του ναυπηγοεπισκευαστικού τομέα.

Εάν θέλουμε, τα προσεχή έτη, θετικά πρόσημα στα στοιχεία που αφορούν στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας, τόσο στον Πειραιά, όσο και στον ευρύτερο Πειραϊκό χώρο, οφείλουμε να επενδύσουμε στη ναυπηγική καινοτομία, που είναι τομέας έντασης κεφαλαίου και έντασης γνώσης, αλλά και να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για τη βελτίωση του γνωσιακού επιπέδου του έμψυχου δυναμικού, που δραστηριοποιείται σε όλο το φάσμα των ναυτιλιακών δραστηριοτήτων, σε ξηρά και θάλασσα πάνω στις νέες τεχνολογίες, που σχετίζονται με την προσπάθεια της ναυτιλίας στο πεδίο της πράσινης μετάβασης. Έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για την υιοθέτηση μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής, που θα αξιοποιεί τα δυνητικά πλεονεκτήματα του Πειραιά και, ιδιαίτερα, του ανθρώπινου δυναμικού με υψηλή κατάρτιση.

Με αυτό το σκεπτικό το Ε.Β.Ε.Π., σε συνεργασία με τον Πάνο Ξενοκώστα και την ONEX, πρωτοστατεί για την ίδρυση φορέα με την ονομασία «Ένωση Ελληνικών Ναυπηγείων» που εκφράζει επιχειρηματικά τις επιχειρήσεις, οι οποίες δραστηριοποιούνται στην κατασκευή πλοίων, τη ναυπηγική βιομηχανία και τις προμήθειες υλικών και υπηρεσιών για πλοία. Το εγχείρημα αποτελεί ένα νέο κεφάλαιο στη ναυπηγική βιομηχανία της χώρας, με βασικό στόχο την άσκηση εξωστρεφούς πολιτικής από τον νέο φορέα για την ανάπτυξη του cluster των ναυπηγοκαυασκευών, αλλά και της συμβολής του στην αναδημιουργία ενός νέου νομοθετικού πλαισίου, που θα απαλείψει αστοχίες και στρεβλώσεις του παρελθόντος, οι οποίες λειτούργησαν ανασχετικά στην ανάπτυξη της ναυπηγικής βιομηχανίας.

Η ευρωπαϊκή οργάνωση, «Sea Europe», με ανακοίνωσή της επισημαίνει πως με σημαντικές προκλήσεις θα έρθει σύντομα αντιμέτωπη η ευρωπαϊκή ναυπηγική βιομηχανία και η βιομηχανία ναυτιλιακού εξοπλισμού, εάν η Ε.Ε. δεν ακολουθήσει μια βιομηχανική στρατηγική αφουγκραζόμενη τις ανάγκες του κλάδου. Τον Δεκέμβριο του 2022, η ολομέλεια της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (EESC) έκανε έκκληση για μια βιομηχανική στρατηγική στον τομέα της ναυτικής τεχνολογίας. Εάν, λοιπόν, η Ε.Ε. ενδιαφέρεται σοβαρά για την στρατηγική της αυτονομία, την ανθεκτικότητα, την ενεργειακή ανεξαρτησία και την άμυνα, η στρατηγική διάσταση των ναυπηγείων και των κατασκευαστών ναυτιλιακού εξοπλισμού δεν μπορεί να αγνοηθεί και πρέπει να μεταφραστεί σε μια αποτελεσματική βιομηχανική στρατηγική. Ο Christophe Tytgat, γενικός γραμματέας της «Sea Europe», αναφέρεται και στον «αθέμιτο ανταγωνισμό» από τα ναυπηγεία της Ασίας. Οι οριζόντιες πολιτικές της Ε.Ε. αγνοούν τις συγκεκριμένες παγκόσμιες ανάγκες και προκλήσεις των ναυπηγείων και των κατασκευαστών ναυτιλιακού εξοπλισμού και έχουν αποτύχει να ανταποκριθούν στις μακροχρόνιες αθέμιτες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και του εμπορίου από ξένα έθνη, ιδιαίτερα στην Ασία. Μια αποτελεσματική ναυπηγική βιομηχανική στρατηγική θα πρέπει, ως εκ τούτου, να δημιουργήσει πραγματικούς όρους ισότιμου ανταγωνισμού για τα ναυπηγεία και τους κατασκευαστές ναυτιλιακού εξοπλισμού και να τους επιτρέψει να εκπληρώσουν τον στρατηγικό τους ρόλο ως βασικού παράγοντα των πολιτικών φιλοδοξιών της Ε.Ε. για τη «γαλάζια οικονομία». Με τις εμπειρίες των πρόσφατων γεωπολιτικών εξελίξεων, η Ε.Ε. δεν μπορεί πλέον να εφησυχάζει και χρειάζεται να δράσει, εάν επιθυμεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο, ως οφείλει.

Πρόσφατα, ο γνωστός Έλληνας εφοπλιστής Γιώργος Προκοπίου, που έχει επενδύσει στον, υπό αναζωογόνηση, ναυπηγικό τομέα της χώρας, αναφερόμενος στις συνέργειες, τόνισε χαρακτηριστικά ότι «ένα και ένα, δεν κάνουν δύο, αλλά τρία» καθιστώντας έτσι σαφή τον στόχο της ανάπτυξης των συνεργειών, ώστε να είναι κερδοφόρα και αποδοτική η όποια προσπάθεια. Τονίζω. Λοιπόν. τη σημασία της επαναλειτουργίας των μεγάλων ελληνικών ναυπηγείων που αποτελούν ένα νέο εξαγωγικό προορισμό. Τα ελληνικά ναυπηγεία μπορούν να αυξήσουν τον πρώτο χρόνο επαναλειτουργίας τους κατά 1,35 δις ευρώ τις ελληνικές εξαγωγές σε εξοπλισμό πλοίων. Η ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου μέχρι το 2030 απαιτεί επενδύσεις άνω των 4,5 δις ευρώ και μεγάλο μέρος αυτών των επενδύσεων πρέπει να γίνουν σε ελληνικά ναυπηγεία. Με απλά λόγια, η ελληνική ναυπηγική βιομηχανία, με τη παγκόσμια εμβέλεια που διαθέτει, μπορεί να μας δώσει τη δυνατότητα να κάνουμε «εξαγωγές στην αυλή μας».

Σήμερα, ο Πειραιάς αποτελεί μια ανεπτυγμένη και, με υψηλή ειδίκευση και παραγωγικότητα, «συστάδα» θαλάσσιας οικονομίας με παγκόσμιες διασυνδέσεις, ενώ, αξίζει να υπενθυμιστεί ότι, ο ΟΟΣΑ προβλέπει πως, από το 2030, πολλές επιχειρήσεις, που βασίζονται στη ναυπηγική βιομηχανία, θα έχουν τη δυνατότητα να επιτύχουν ιδιαίτερα υψηλές αποδόσεις όσον αφορά στην προστιθέμενη αξία. Δεν πρέπει λοιπόν να χάσουμε αυτή την προστιθέμενη αξία. Τέλος, θέλω να σημειώσω, ότι η «γαλάζια οικονομία» είναι συνυφασμένη με το μέλλον του Πειραϊκού επιχειρείν, δεδομένου ότι ο Πειραιάς είναι το σημείο συνάντησης των «παγκόσμιων παικτών του θαλάσσιου πλούτου», γιατί τους ελκύει η έδρα της μεγαλύτερης ναυτιλίας στον κόσμο. Και θα ήταν σοφότερο, αντί να τρέχουμε πίσω από τις ευκαιρίες, να τις δημιουργήσουμε.