Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε σε μια γενική προσέγγιση με τη πρόταση «REPowerEU», σχετικά με το σχέδιο για τη σταδιακή κατάργηση της εξάρτησης της Ένωσης από τις ρωσικές εισαγωγές ορυκτών καυσίμων. Έτσι πλέον στοχεύει στην ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ διαφοροποιώντας τον εφοδιασμό και ενισχύοντας την ανεξαρτησία, αλλά και την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της. Η πρόταση επιδιώκει να προσθέσει ένα νέο κεφάλαιο REPowerEU στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (RRP) των κρατών μελών της ΕΕ στο πλαίσιο του NextGenerationEU (NGEU), για τη χρηματοδότηση επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων, που θα βοηθήσουν στην επίτευξη των στόχων REPowerEU.
Στη χρηματοδότηση και την υποχρέωση των κρατών μελών να υποβάλλουν αίτημα για το REPowerEU, επέρχονται αλλαγές και αντί της δημοπράτησης από το αποθεματικό σταθερότητας της αγοράς του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών της ΕΕ (ETS), το ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιλέγει έναν συνδυασμό δύο πηγών: το Ταμείο Καινοτομίας κατά 75% και τα δικαιώματα προεφοδιασμού του ETS κατά 25%, τροποποιώντας την κατανομή και εισάγοντας έναν τύπο που λαμβάνει υπόψη την πολιτική συνοχής, την εξάρτηση των κρατών μελών από τα ορυκτά καύσιμα και την αύξηση των τιμών των επενδύσεων.
Περιορίζεται επίσης η υποχρέωση των κρατών μελών για το REPowerEU, μόνο σε περιπτώσεις όπου επιθυμούν να ζητήσουν πρόσθετη χρηματοδότηση RRP με τη μορφή δανείων RRF από την NGEU, μη επιστρεπτέα υποστήριξη από νέα έσοδα ή πρόσφατα μεταφερθέντες πόρους από προγράμματα κοινής διαχείρισης και επομένως όχι προς τα πάνω ενημερώσεις για τη μέγιστη οικονομική συνεισφορά.
Το Συμβούλιο διευκρινίζει ότι τα κράτη μέλη θα μπορούν να ζητούν στήριξη δανείου έως τις 31 Αυγούστου 2023. Συνοπτικά, η πρόταση της ΕΕ εισήγαγε τις ακόλουθες τροποποιήσεις του κανονισμού RRF:
• Αύξηση του χρηματοδοτικού κονδυλίου RRF με 20 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις από την πώληση δικαιωμάτων εκπομπής του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ. Το κλειδί κατανομής που σχετίζεται με τη διανομή αυτών των νέων κεφαλαίων μεταξύ των 27 κρατών μελών παραμένει το ίδιο όπως στον αρχικό κανονισμό RRF, αντανακλώντας τον αντίκτυπο της κρίσης COVID-19 στις οικονομίες των κρατών μελών.
• Υποχρέωση για τα κράτη μέλη που τροποποιούν τα RRP τους να υποβάλλουν επίσης ένα ειδικό κεφάλαιο REPowerEU.
• Μια στοχευμένη εξαίρεση από την υποχρέωση εφαρμογής της αρχής-μη-σημαντική βλάβη (DNSH) για μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που βελτιώνουν τις ενεργειακές υποδομές για την κάλυψη των άμεσων αναγκών ασφάλειας εφοδιασμού σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
• Υποχρέωση κοινοποίησης στην Επιτροπή εντός 30 ημερών από την έναρξη ισχύος του κανονισμού, εάν τα κράτη μέλη σκοπεύουν να ζητήσουν στήριξη δανείου για να επιτρέψουν τη δυνατότητα ανακατανομής δανείων, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης του μέγιστου ποσού σε εξαιρετικές περιπτώσεις.
• Ένα νέο κριτήριο αξιολόγησης που καλύπτει τους συγκεκριμένους στόχους του REPowerEU.
• Υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων σχετικά με το REPowerEU
Το επόμενο βήμα τώρα που το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καθόρισε τη θέση του για την πρόταση REPowerEU, είναι να ξεκινήσει ο τριμερής διάλογος για μια επιτέλους κεντρική ευρωπαϊκή ενεργειακή οικονομική στήριξη των χωρών μελών της ΕΕ-27 με 300 δις ευρώ.
