Το ΕΒΕΠ, υπενθυμίζει πως το 2023 του οποίου διανύουμε το τελευταίο τρίμηνο, είχε ανακηρυχθεί από την Ε.Ε. «Ευρωπαϊκό Έτος Δεξιοτήτων», ως ένα εργαλείο πίεσης για να αντιμετωπιστεί η τρέχουσα κατάσταση έλλειψης ειδικευμένου εργατικού δυναμικού στην Ευρώπη. Το τρέχον έτος θα έπρεπε λοιπόν να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις και να δώσει νέα ώθηση στην ενημέρωση των πολιτικών εκπαίδευσης και κατάρτισης για όλες τις ηλικίες, εστιάζοντας στις νέες ανάγκες δεξιοτήτων για τη διασφάλιση της γρήγορης και επιτυχημένης ψηφιακής και πράσινης μετάβασης. Τα ερωτήματα που αιωρούνται είναι εάν τελικά κατάφερε η ΕΕ, μεταξύ άλλων, να πετύχει την ετήσια θεματική της εργασία και κατά πόσο συνεισέφεραν τα θεσμικά όργανα και ευρωπαϊκά κονδύλια να προωθήσουν τη μαθητεία, την επαγγελματική εκπαίδευση, τη κατάρτιση και την επιχειρηματική εκπαίδευση. Η απάντηση στα εύλογα ερωτήματα είναι πως η έλλειψη εργατικού δυναμικού δεν επιλύθηκε και οι ρεαλιστικές οδοί μετάβασης θα συνεχίσουν να είναι στην κορυφή της ατζέντας της ΕΕ και τα επόμενα χρόνια.

Για τους μικρομεσαίους της αγοράς μια από τις κορυφαίες προτεραιότητες των επομένων ετών είναι η εύρεση ειδικευμένου προσωπικού για τη διασφάλιση της ανταγωνιστικότητάς τους. Οι μικρομεσαίοι θα είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις με τη κατάλληλη προσέγγιση στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης και να μπορέσουν να αναπτύξουν τις επιχειρήσεις τους. Σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης της έλλειψης εργατικού δυναμικού, απαιτείται ισχυρή υποστήριξη με πιο στοχευμένες ενεργητικές πολιτικές στην αγορά εργασίας, με μέτρα για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την επανειδίκευση, με την άρση των εμποδίων που εμποδίζουν την κινητικότητα του εργατικού δυναμικού στην Ευρώπη και με τη δημιουργία μιας προσαρμοσμένης νόμιμης «οικονομικής μετανάστευσης» ειδικευμένων για εργασία κατάλληλη για το μέλλον.

Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Nicolas Schmit δήλωσε πρόσφατα πως οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού αποτελούν βασική ανησυχία για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις της Ευρώπης. Τονίζει μάλιστα ότι χρειάζεται μια επανάσταση δεξιοτήτων με την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση στο επίκεντρό της Ευρώπης, φέρνοντας περισσότερους ανθρώπους στην αγορά εργασίας, βελτιώνοντας τις συνθήκες εργασίας και σχεδιάζοντας μια ομαλή νόμιμη μετανάστευση. Διαβεβαίωσε μάλιστα πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει ως προτεραιότητα την αντιμετώπιση όλων αυτών των στοιχείων. Όμως με τις ταχέως μεταβαλλόμενες ανάγκες της αγοράς, το ζητούμενο είναι πότε αυτές οι προτεραιότητες θα φέρουν αποτέλεσμα ώστε να καλυφθούν εγκαίρως τα κενά εργασίας και δεξιοτήτων. Ήδη έχουν συγκεντρωθεί οι βέλτιστες πρακτικές μεταξύ των κρατών-μελών που εστιάζουν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων των επιχειρηματιών και στις καλύτερες συνθήκες για να παρακινηθούν οι ΜμΕ να επενδύσουν στην αναβάθμιση και την επανεκπαίδευση.

Οι έξι προτεραιότητες του τρέχοντος Ευρωπαϊκού Έτους Δεξιοτήτων είναι, πρώτον κατά τη διάρκεια της επίσημης εκπαίδευσης να υπάρχουν καλές υπηρεσίες προσανατολισμού για νέους και ενήλικες. Δεύτερον, να δημιουργηθεί μια στενότερη συνεργασία μεταξύ των φορέων της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της αγοράς εργασίας, ιδίως των ΜμΕ. Τρίτον, μια καλύτερη ευθυγράμμιση των μαθησιακών αποτελεσμάτων και των δεξιοτήτων με τις ταχέως μεταβαλλόμενες ανάγκες της αγοράς εργασίας. Τέταρτον, η βελτίωση των εργαλείων ευφυΐας δεξιοτήτων θα πρέπει να επιτρέπει στις ΜμΕ να προσδιορίζουν καλύτερα τις ανάγκες σε δεξιότητες σε όλους τους τομείς. Πέμπτον, η επένδυση στη δια βίου μάθηση, την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων των επιχειρηματιών και των εργαζομένων να γίνουν το κλειδί για την ενίσχυση της παραγωγικότητας των ΜμΕ και έκτον, θα πρέπει να ξεκαθαριστούν οι διαδικασίες για την αναγνώριση των δεξιοτήτων και προσόντων των υπηκόων τρίτων χωρών.

Η τρέχουσα κατάσταση στην αγορά εργασίας επηρεάζει έντονα τις ΜμΕ που αντιμετωπίζουν τεράστιες δυσκολίες στην πρόσληψη προσωπικού με τις κατάλληλες δεξιότητες, λόγω των αυξανόμενων αναντιστοιχιών και κενών εργατικού δυναμικού. Αυτό το διαρθρωτικό πρόβλημα συνεχίζει να επιδεινώνεται, λόγω ενός συνδυασμού παραγόντων, ιδίως της γήρανσης του πληθυσμού, της ανεπαρκούς πρόβλεψης νέων αναγκών και της έγκαιρης προσαρμογής των προγραμμάτων σπουδών στις νέες απαιτήσεις και της μειωμένης κινητικότητας στην ΕΕ. Συμφωνώ, πως σ´ένα σύγχρονο σύστημα προσόντων και εκπαίδευσης πρέπει να διδάσκεται η επιχειρηματική νοοτροπία που θα έχει ως αποτέλεσμα οι μελλοντικοί επιχειρηματίες είτε να δημιουργούν, είτε να αναλαμβάνουν επιχειρήσεις, οι εργαζόμενοι να διαθέτουν πνεύμα πρωτοβουλίας και οι δημόσιοι υπάλληλοι να κατανοούν τη φύση των επιχειρηματιών.

Στην Ελλάδα, οι νέοι άνθρωποι με όνειρα, πρέπει να διαπρέψουν στο εγγύς μέλλον «βάζοντας το λιθαράκι» τους για την ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας μας. Δεν θα πρέπει να διαλάθει της προσοχής σας το γεγονός ότι η έλλειψη ψηφιακών και άλλων δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού που σχετίζονται με την καινοτομία, καθώς και την πράσινη και βιομηχανική μετάβαση, έχει τη μεγαλύτερη επίδραση στην απασχολησιμότητα και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Η οικονομία της χώρας μας, το ελληνικό επιχειρείν έχει ανάγκη από στελέχη με υψηλή κατάρτιση και δεξιότητες και η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) υλοποιεί ένα εκτεταμένο σύνολο υπηρεσιών προς επίτευξη αυτού του στόχου. Πιστεύω πως, οι ΜμΕ επιχειρήσεις θέλουν «εργαζόμενους ταλέντα» και αντίστοιχα τα ταλέντα θέλουν να εργάζονται σε επιτυχημένες επιχειρήσεις.