Δεξιότητες και Διασύνδεση του Εργατικού Δυναμικού με την Αγορά Εργασίας

(Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Πέμπτη 26 Οκτωβρίου 2023 και ώρα 13:00)

Βρισκόμαστε λίγο πριν την εκπνοή του 2023, το οποίο είχε ανακηρυχθεί από την Ε.Ε. «Ευρωπαϊκό Έτος Δεξιοτήτων», ως ένα εργαλείο πίεσης για να αντιμετωπιστεί η τρέχουσα κατάσταση έλλειψης ειδικευμένου εργατικού δυναμικού στην Ευρώπη. Στις έξι προτεραιότητες του έτους αυτού, δεύτερη κατά σειρά ήταν η δημιουργία μιας στενότερης συνεργασίας μεταξύ των φορέωντηςεκπαίδευσης, τηςκατάρτισηςκαι της αγοράςεργασίας, ιδίωςτωνΜμΕ.Για τουςμικρομεσαίουςτης αγοράς,μια από τιςκορυφαίεςπροτεραιότητεςτωνεπομένωνετώνείναι ηεύρεσηειδικευμένου προσωπικού για τηδιασφάλισητης ανταγωνιστικότητάςτους. Οι μικρομεσαίοι θα είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουντιςπροκλήσειςμετηνκατάλληληπροσέγγισηστα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τουςγια να ανταποκριθούνστις απαιτήσειςτηςπράσινηςκαι ψηφιακήςμετάβασηςκαι να μπορέσουννα αναπτύξουντιςεπιχειρήσειςτους.

Εκ των ανωτέρω, φοβούμαι ότι ήδη έχουμε αργήσει, όχι μόνο στην διασύνδεση του εργατικού δυναμικού με την αγορά εργασίας, αλλά, κυρίως, στην διαμόρφωση του μοντέλου των δεξιοτήτων, όχι εκείνων που απαιτούνται σήμερα, αλλά εκείνων που θα απαιτηθούν προσεχώς. Και τούτο γιατί η τεχνολογία, η ψηφιοποίηση, η τεχνητή νοημοσύνη θα απαιτήσουν «χειριστές», που θα τρέξουν στα επόμενα βήματα και όχι «διαχειριστές» μιας πραγματικότητας τεχνολογικής η οποία θα έχει ξεπεραστεί ήδη. Πρέπει να σκεφτούμε ότι αυτό που γίνεται εδώ σήμερα, αυτό που συζητάμε εδώ σήμερα, είναι ήδη μια διαδικασία που έγινε στο «παρελθόν», γατί ο χρόνος τρέχει προς τα εμπρός και όχι αντίστροφα.

Τούτου δοθέντος, έχουμε αργήσει και για τον λόγο αυτό ήδη αντιμετωπίζουμε κατάσταση έλλειψης ειδικευμένου εργατικού δυναμικού όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά πιστεύω σε όλη την Ευρώπη. Η απάντηση στα εύλογα ερωτήματα πως η έλλειψη εργατικού δυναμικού δεν επιλύθηκε, ως πολιτική στην διαμόρφωση, μαζί και οι απαντήσεις θα απαντηθούν- καταγραφούν από τους ιστορικούς, όχι του μέλλοντος αλλά του παρόντος.

Ο Ευρωπαίος Επίτροπος, NicolasSchmit, δήλωσε πρόσφατα πως οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού αποτελούν βασική ανησυχία για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις της Ευρώπης. Τόνισε, μάλιστα, ότι χρειάζεται μια επανάσταση δεξιοτήτων με την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση στο επίκεντρo της Ευρώπης, φέρνοντας περισσότερους ανθρώπους στην αγορά εργασίας, βελτιώνοντας τις συνθήκες εργασίας κλπ. Αλλά αυτό είναι στη θεωρία. Γιατί στην πράξη, πάσχουμε…

Σήμερα, όπως προείπα, πρέπει να «μοντελοποιήσουμε» το αύριο των δεξιοτήτων που θα απαιτηθούν. Και φέρω ένα παράδειγμα από τη ναυτιλία. Πρέπει να αποφύγουμε να διδάξουμε για τους «φλογαυλωτούς λέβητες μετ’ επιστροφής» δηλαδή για την εποχή του ατμού, όταν μιλάμε για πλοία που θα κινούνται αύριο με νέες μηχανές, νέα καύσιμα, κλπ.

Οφείλουμε να δούμε τις έξι προτεραιότητες του Ευρωπαϊκού Έτους Δεξιοτήτων και να τις αξιοποιήσουμε «καλυμπράροντας» με βάση αυτές το σύστημα ώστε:

-         Να υπάρχουν κατά την διάρκεια της εκπαίδευσης καλές υπηρεσίες προσανατολισμού για νέους και ενήλικες

-         Να δημιουργηθεί μια στενότερη συνεργασία μεταξύ των φορέων της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της αγοράς εργασίας, ιδίως των ΜμΕ

-         Να υπάρξει μία καλύτερη ευθυγράμμιση των μαθησιακών αποτελεσμάτων και δεξιοτήτων με τις ταχέως μεταβαλλόμενες ανάγκες της αγοράς εργασίας

-         Να επιτρέπει στις ΜμΕ να προσδιορίζουν καλύτερα της ανάγκες σε δεξιότητες σε όλους τους τομείς με την βελτίωση των εργαλείων ευφυίας δεξιοτήτων

-         Να επενδύσουμε στην δια βίου μάθηση για αναβάθμιση δεξιοτήτων επιχειρηματιών και εργαζόμενων

-         Να ξεκαθαριστούν οι διαδικασίες αναγνώρισης δεξιοτήτων και προσόντων των υπηκόων τρίτων χωρών.

Στους στόχους της Δ.ΥΠ.Α. είναι η εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής για την ενίσχυση της απασχόλησης και την καταπολέμηση της ανεργίας, καθώς και η συμβολή στη διαμόρφωση της πολιτικής αυτής, η μέριμνα για τους ανέργους, και ιδίως όσους εξ αυτών ανήκουν σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, μέσω πολιτικών όπως η ασφάλιση κατά της ανεργίας, η συνδρομή στην αναζήτηση θέσεων εργασίας, η διευκόλυνση για την ένταξη ή επανένταξη στην αγορά εργασίας και η κατάρτισή τους.

Οφείλουμε, λοιπόν, να δούμε αυτούς τους στόχους στο «πεδίο», και όχι σε θεωρητική βάση.

Οφείλουμε, ως επιχειρηματίες, αλλά και οι διδάσκοντες στα ΑΕΙ, να φέρουμε το επίπεδο της συνεργασίας στο μέλλον αποφεύγοντας, και οι δύο πλευρές, να αποκρύψουμε την πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα που θα μας βρεί. Ελπίζω όχι απροετοίμαστους…

Στο Ε.Β.Ε.Π. φιλοξενούμε προσομοιωτές χάρη στους οποίους, εργαζόμενοι μπορούν, είτε να μάθουν τους χειρισμούς μηχανημάτων αιχμής, όπως οι γερανογέφυρες, είτε να επιμορφωθούν επί των νέων εξελίξεων. Το Επιμελητήριο, από ετών, στα προτάγματά του, έχει θέσει εκπαίδευση με βάση της ανάγκες της αγοράς με ορίζοντα και τις συνέργειες με τους επιστημονικούς φορείς σε μία βάση, όχι θεωρητική, αλλά πρακτική.

Σήμερα, πρέπει να γίνει κατανοητό ότι οι ΜμΕ θέλουν «εργαζόμενους ταλέντα» και, αντίστοιχα, τα ταλέντα θέλουν να εργάζονται σε επιτυχημένες επιχειρήσεις. Αυτό είναι το μείγμα της επιτυχίας…