Υπάρχουν αρκετές αναφορές σε μέσα και ανησυχητικές αναλύσεις που δείχνουν σοβαρές προκλήσεις και κινδύνους, όσον αφορά την ολοκλήρωση των μεγάλων έργων του εθνικού σχεδίου «Ελλάδα 2.0» έως τον Αύγουστο του 2026, όπως προβλέπεται στο πλαίσιο του ΤΑΑ. Τα κύρια προβλήματα και εμπόδια αφορούν σε καθυστερήσεις τεχνικού και γραφειοκρατικού χαρακτήρα. Ορισμένα, μάλιστα, μεγάλα έργα αντιμετωπίζουν σημαντικές τεχνικές δυσκολίες, που καθυστερούν την πρόοδό τους και ειδικά σε τομείς όπως, η υγεία με νοσοκομεία και κέντρα υγείας, οι μεταφορές με τους σιδηροδρόμους, η ενέργεια με τα έργα δέσμευσης και υπόγειας αποθήκευσης CO₂, που δεν προλαβαίνουν να ολοκληρωθούν εγκαίρως.

Η Ελλάδα έχει μέχρι στιγμής εισπράξει από τα 36 δις ευρώ τα 21,3 δις ευρώ, εκ των οποίων 9,94 δις ευρώ σε επιχορηγήσεις και 11,4 δις ευρώ σε δάνεια, που αντιστοιχούν στο 59% των συνολικών πόρων που δικαιούται. Με την έγκριση του 6ου αιτήματος των επιχορηγήσεων, που υπεβλήθη τον Ιούλιο, για επιχορηγήσεις 2,1 δισ. ευρώ, το ποσό ανεβαίνει στα 23,4 δισ. ευρώ και το 65% των πόρων που της αναλογούν, ενώ θα απομένουν άλλα 13 δισ. ευρώ για την έβδομη εκταμίευση των 3,5 δις ευρώ,  που προγραμματίζεται να υποβληθεί έως το τέλος του έτους. Το 8ο αίτημα, στις αρχές του 2026 αφορά 1,87 δις ευρώ και έως το τέλος Αυγούστου το 9ο και τελευταίο αίτημα που προβλέπει εκταμίευση 5,4 δις ευρώ.

Μέχρι το τέλος Οκτωβρίου η Ελλάδα οφείλει να υποβάλει το νέο «Ελλάδα 2.0» για να εγκριθεί τον Δεκέμβριο από το Ecofin. Παρά τις θετικές αξιολογήσεις, μόλις 10 δις ευρώ, έχουν φτάσει στην πραγματική οικονομία, γεγονός που προκαλεί ανησυχία για την απορρόφηση των συνολικών κονδυλίων που αναλογούν στην Ελλάδα. Προτεραιότητα έχουν οι «δωρεάν» επιχορηγήσεις ύψους 18,2 δις ευρώ, ενώ τα δάνεια εμφανίζουν καλύτερη ροή. Οι επενδύσεις του ΤΑΑ έχουν στηρίξει την ισχυρή ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, που είναι διπλάσια από τον μ.ο. της Ευρωζώνης, αυξάνοντας πέρυσι τις επενδύσεις παγίων στο 15,3% του ΑΕΠ.

Δυστυχώς όμως, υπάρχουν αρκετά διαδικαστικά και θεσμικά εμπόδια, όπως πολύπλοκες διαδικασίες αδειοδότησης, περιβαλλοντικές ενστάσεις και γραφειοκρατικά βάρη που δημιουργούν καθυστερήσεις. Η «συνεργασία» πολλών υπουργείων και φορέων σε κοινά έργα, επίσης, προκαλεί για άλλη μια φορά συντονιστικά προβλήματα. Η κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι, ορισμένα ενδιάμεσα ορόσημα είναι υπερβολικά αυστηρά και ο χρόνος ολοκλήρωσης οριακός. Ρεαλιστικά, μπορούν να συμβασιοποιηθούν 75-80% των συνολικών δανειακών κεφαλαίων και σχεδιάζονται αλλαγές, για να διευκολυνθεί η παράδοση στη λήξη της προθεσμίας.

Σοβαρά ζητήματα καθυστερήσεων αναφέρονται σε αρκετά έργα λόγω  απαλλοτριώσεων, αρχαιολογικών ευρημάτων και δικαστικών προσφυγών. Στα προβλήματα προστίθενται τα χρηματοδοτικά κενά στη ροή πόρων. Ορισμένα έργα, ενδέχεται, να μην προλάβουν να ολοκληρωθούν και να απενταχθούν από το ΤΑΑ, χωρίς να μπορούν να χρηματοδοτηθούν από άλλες πηγές, όπως ΕΣΠΑ και ΠΔΕ με αποτέλεσμα να χαθούν επενδύσεις. Ο κίνδυνος απώλειας κοινοτικών πόρων περίπου 15 δισ. ευρώ είναι ορατός. Η Κομισιόν επισημαίνει ότι, δεν θα δοθεί παράταση και ότι, οι χώρες-μέλη πρέπει να κινηθούν γρήγορα για να εξαντλήσουν όλα τα περιθώρια. Η ανεπαρκής ωρίμανση έργων και η καθυστερημένη έναρξη τους επιβάλει την ανάγκη να συσταθούν πάνω από 3.000 χιλιάδες συμβάσεις, σε σύντομο διάστημα ασκώντας πίεση στη δημόσια διοίκηση να διαχειριστεί ταυτόχρονα πολλές διαδικασίες.

Είναι σαφές πως, υπάρχει αβεβαιότητα για την επόμενη ημέρα, που μπορεί να διευρύνει, αντί να μικρύνει, το επενδυτικό «κενό» μετά το 2026 με τις άλλες χώρες της ΕΕ. Η ανάγκη αναδιάταξης πόρων και προτεραιοτήτων, πριν το πέρας του προγράμματος, κρίνεται απαραίτητη για την αποφυγή διακοπής σημαντικών έργων, που δεν θα μπορούν να ολοκληρωθούν. Οι 10 μήνες είναι μικρό χρονικό διάστημα και τώρα είναι ευκαιρία οι τράπεζες να στηρίξουν με χαμηλού κόστους δάνεια τα σχέδια της επιχειρηματικής κοινότητας. Ο χρόνος πιέζει ασφυκτικά και ίσως, η λύση να είναι η ένταξη πολλών μικρότερων επενδύσεων από ευέλικτες μικρομεσαίες επιχειρήσεις.