1.Τα συνεχιζόμενα πολεμικά γεγονότα στη Μέση Ανατολή, με την πρωτοφανή, για μεγάλα χρονικά διαστήματα, παρουσία από τη Δύση μεγάλου αριθμού πολεμικών πλοίων με παρόμοια παρουσία της Ρωσίας, αποτελούν σημάδια αμοιβαίου εκφοβισμού ή προετοιμασίας για μια ευρύτερη σύγκρουση;  

 

«Φοβόμουν και φοβέριζα» η ελληνική παροιμία Οι πάντες από το τέλος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου και την έναρξη του ψυχρού πολέμου και εντεύθεν προετοιμάζονται για μια νέα περιφερειακή ή και παγκόσμια σύρραξη. Τα οπλικά συστήματα, για να μην ξεχνάμε και αυτή την βιομηχανία, εξελίσσονται διαρκώς ενώ οι εμπειρίες από τα πεδία των μαχών (περιφερειακών και μη) αξιοποιούνται για την βελτίωσή τους. Είναι μια πτυχή που δεν μπορούμε να αρνηθούμε…και η οποία καταγράφει στο ενεργητικό της δις δολαρίων στην κατασκευή και αγοραπωλησία οπλικών συστημάτων. Ισχυρές «αμυντικές» βιομηχανίες «υπόσχονται» με τα προϊόντα που προωθούν  ότι τα στάδια του εκφοβισμού δεν θα περάσουν στα στάδια μίας σύρραξης, πάντως όχι γενικευμένης. Λένε ότι για να έχεις ειρήνη πρέπει να είσαι προετοιμασμένο για πόλεμο. Δυστυχώς είμαστε μάρτυρες περιφερειακών συρράξεων «γύρω από την αυλή μας» για τις οποίες όλοι απευχόμαστε να μην ενεργοποιήσουν το φαινόμενο του «ντόμινο» για οι περιφερειακές συρράξεις οδηγήσουν στο τρίτο παγκόσμιο πόλεμο που θα είναι ο πρώτος του 21ου αιώνα. 

Το επι γής ειρήνη μάλλον είναι μία ευχή που ακούγεται την εποχή των εορτών των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς αλλά χωρίς αντίκρισμα…

 

2.Την Τρίτη, 3 Σεπτεμβρίου, το Bloomberg ανέφερε ότι η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, ζήτησε επίσημα να ενταχθεί στην ομάδα BRICS. Η επόμενη σύνοδος κορυφής της ομάδας έχει προγραμματιστεί για τις 22-24 Οκτωβρίου στο Καζάν της Ρωσίας, το οποίο ασκεί την τρέχουσα προεδρία. Νωρίτερα φέτος, την 1η Ιανουαρίου 2024, η Αίγυπτος, η Αιθιοπία, το Ιράν, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έγιναν δεκτά ως νέα μέλη. Πιστεύετε ότι αυτά τα γεγονότα θα μπορούσαν να προκαλέσουν έναν Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο;

 

Στην περίπτωση αυτή δεν μιλάμε για το ενδεχόμενο ενός τρίτου παγκοσμίου πολέμου δια των όπλων αλλά για ένα «ακήρυχτο» οικονομικό παγκόσμιο πόλεμο στον οποίο έχουν εμπλακεί οι οικονομικές «υπερδυνάμεις» αλλά και οι περιφερειακές που αναζητούν ρόλο στο παγκόσμιο οικονομικό γίγνεσθαι. Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στην «μετάραση» των όσων είπε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν σε εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στο Anadolu, κατά την οποία έκανε εκτενή αναφορά στις σχέσεις της χώρας του με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αναφερόμενος στη δεδηλωμένη πρόθεση της ‘Άγκυρας για ένταξη στην ομάδα των BRICS, ο Χακάν Φιντάν δήλωσε ότι «εάν η οικονομική μας ολοκλήρωση με την Ευρωπαϊκή Ένωση είχε στεφθεί με την απόδοση της ιδιότητας του μέλους, πέραν της Τελωνειακής Ένωσης, ίσως να μην βρισκόμασταν σε αυτού του είδους την αναζήτηση».

 

«Ενώ προσπαθούσαμε να συνεχίσουμε τις σχέσεις μας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και να τις οδηγήσουμε σε ένα ορισμένο σημείο με καλή πίστη, η διαδικασία σταμάτησε σε κάποιο σημείο. Είναι λοιπόν φυσιολογικό για εμάς να εξετάζουμε τι είδους εναλλακτικές λύσεις μπορεί να υπάρξουν από οικονομική άποψη» προσέθεσε ο Τούρκος ΥΠΕΞ. 

Επιπλέον διευκρίνισε ότι η Τουρκία είναι πολύ κοντά όχι μόνο στους BRICS, αλλά και στην ASEAN. «Ενδιαφερόμαστε πολύ για την ASEAN. Υπάρχουν και άλλοι οργανισμοί οικονομικής συνεργασίας στους οποίους η Τουρκία βρίσκεται σήμερα στο επίκεντρο. Υπάρχει ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας της Μαύρης Θάλασσας, υπάρχουν οι οργανισμοί οικονομικής συνεργασίας που ιδρύθηκαν από τις ισλαμικές χώρες, υπάρχει η D8» κατέληξε ο Χακάν Φιντάν.

Είναι προφανές ότι η Τουρκία ήθελε και θα συνεχίσει να θέλει να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό γεωπολιτικό και οικονομικό ρόλο έχοντας ωστόσο στραμμένη την προσοχή της στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ και προς τούτο ασκεί πιέσεις προς πάσα κατεύθυνση. 

 

3.Πώς βλέπετε το μέλλον της παγκόσμιας ναυτιλίας με τις συνεχιζόμενες, και επ' αόριστον συνεχιζόμενες, επιθέσεις των Χούθι εναντίον εμπορικών πλοίων;

 

Με «κομμένη την ανάσα» η εφοδιαστική παρακολουθεί τις εξελίξεις στο Μεσανατολικό φοβούμενη μία γενίκευση της σύρραξης στην Ανατολική Μεσόγειο και την Ερυθρά Θάλασσα.

Οι ευρωπαϊκές και άλλες ναυτιλιακές εταιρείες κινούνται σε ένα ταραχώδες περιβάλλον αγοράς το 2024. Οι μακροπρόθεσμες προοπτικές για τον τομέα των εμπορευματοκιβωτίων είναι αβέβαιες, με τους ναύλους που ενδέχεται να αντιμετωπίζουν πιέσεις από την πλεονάζουσα χωρητικότητα και τους νέους περιβαλλοντικούς κανονισμούς που αυξάνουν το κόστος.

Οι γεωπολιτικές αναταραχές, ιδιαίτερα οι συνεχιζόμενες επιθέσεις των Χούτι στην Ερυθρά Θάλασσα, ανάγκασαν πολλές ναυτιλιακές εταιρείες να επαναδρομολογήσουν τα πλοία τους γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, αυξάνοντας σημαντικά τις αποστάσεις πλεύσης και το λειτουργικό κόστος.

Παρά αυτές τις προκλήσεις, η έκθεση της BIMCO τον Ιούνιο του 2024 σημείωσε ότι αυτή η αλλαγή δρομολόγησης έχει ενισχύσει την παγκόσμια ζήτηση κατά 15%, ειδικά για μεγαλύτερα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που εμπορεύονται μεταξύ Άπω Ανατολής και Ευρώπης, επιδεινώνοντας τους περιορισμούς χωρητικότητας. Αυτές οι μεγαλύτερες διαδρομές έχουν αυξήσει τις τιμές από 1.800 $ σε 8.400 $ ανά κοντέινερ 40 ποδιών.

Επίσης, η αλλαγή δρομολόγησης μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας θα μπορούσε να επηρεάσει ολόκληρο το έτος 2024. Αυτή η πίεση είναι εμφανής τόσο στις αγορές εμπορευματοκιβωτίων όσο και στις ναυτιλιακές αγορές. Οι τιμές των εμπορευματοκιβωτίων, που εκπροσωπούνται από την SCFI, αυξήθηκαν κατά 76% τους τελευταίους έξι μήνες.

Ο δείκτης ClarkSea παραμένει σε σχετικά υψηλά επίπεδα, αλλά η πρόβλεψη ναύλων για το 2025 δείχνει πιθανή αστάθεια, ιδιαίτερα καθώς παραδίδονται νέα πλοία, αυξάνοντας το μέγεθος του στόλου κατά 23% τα επόμενα τέσσερα χρόνια.

Καθώς οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή «τρέχουν», μια γενικευμένη ανάφλεξη είναι ο απόλυτος «εφιάλτης» για τα logistics που, αν συμβεί αυτό που όλοι αποφεύγουν, θα «αναγκαστεί» να καταλάβει και την Ερυθρά Θάλασσα και ένα μεγάλο μέρος της Ανατολής. Μεσόγειος εκτός χάρτη με κάθε συνέπεια για τα βασικά λιμάνια σε Αίγυπτο, Ελλάδα και Ιταλία. Τα στοιχεία οκτώ μηνών για την κίνηση στα λιμάνια αυτά δείχνουν ήδη το μέγεθος της κρίσης, το τέλος της οποίας δεν φαίνεται στον ορίζοντα, ο οποίος έχει γίνει πιο νεφελώδης μετά τις τελευταίες εξελίξεις στον Λίβανο.

Η παγκόσμια ναυτιλία έχει δείξει μια απίστευτη προσαρμοστικότητα σε «ακραίες» καταστάσεις, γεγονός παρήγορο για το διεθνές εμπόριο, αφενός, προβληματικό για τη διαμόρφωση των τελικών τιμών διαμετακόμισης και, επομένως, των τελικών τιμών στο ράφι, αφετέρου.