Είναι πασιφανές ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις στην πλειονότητά τους, παρά τις πρωτοφανείς κρίσεις που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν και έως έναν βαθμό συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν κατάφεραν να αυξήσουν τις πωλήσεις τους και να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας. Στο γεγονός αυτό συνέβαλαν οι άοκνες προσπάθειες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων αλλά και τα μέτρα στήριξης που έλαβε η κυβέρνηση καθ’ όλη τη διάρκεια της υγειονομικής και της ενεργειακής κρίσης. Οι επιχειρηματίες είναι από την φύση τους αισιόδοξοι, προσπαθώντας σε καθημερινή βάση να βρουν τρόπους ακόμη και κάτω από αντίξοες οικονομικές συνθήκες να αναπτύξουν τις επιχειρήσεις τους. Κάτι που αποτυπώνεται και στα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Οι οικονομικοί δείκτες ευημερούν, ωστόσο η ανάγνωσή τους πρέπει να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή προκειμένου να εξαχθούν τα σωστά συμπεράσματα και να λαμβάνονται στοχευμένα μέτρα, όποτε απαιτείται. Για παράδειγμα οι πωλήσεις του λιανικού εμπορίου τον Δεκέμβριο αυξήθηκαν κατά 8,8%, ωστόσο ο όγκος πωλήσεων μειώθηκε κατά 1,2%, στοιχεία που καταδεικνύουν με το πιο χαρακτηριστικό τρόπο ότι η αύξηση των πωλήσεων οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις ανατιμήσεις των προϊόντων. Θετικό είναι και το γεγονός ότι επιχειρήσεις που ανοίγουν είναι πολύ περισσότερες από αυτές που κλείνουν με πολλές όμως να δημιουργούνται για να εξασφαλίσουν 2-3 θέσεις εργασίας για τον ιδιοκτήτη της εταιρείας και τα μέλη της οικογένειάς του. Οι εξαγωγές σημειώνουν το έναν ρεκόρ μετά το άλλο, ωστόσο την ίδια στιγμή διευρύνεται το εμπορικό έλλειμμα με τις εισαγωγές να παραμένουν πολύ περισσότερες από τις εξαγωγές. Το υψηλό κόστος της ενέργειας και των εμπορευμάτων αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές σε εφορία, ασφαλιστικά ταμεία και τράπεζες συνεχίζουν και απειλούν την βιωσιμότητα χιλιάδων επιχειρήσεων. Στην παρούσα χρονική στιγμή και για το επόμενο χρονικό διάστημα η πλειονότητα των επιχειρηματιών είναι συγκρατημένοι αισιόδοξοι καθώς οι οικονομικοί δείκτες μπορούν να ευημερούν ωστόσο η πραγματική κατάσταση στην αγορά παραμένει δύσκολη. Κράτος και επιχειρήσεις θα πρέπει να είναι σε διαρκή επιφυλακή. Οι επιχειρήσεις επιζητούν την κανονικότητα και προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να συνεχισθεί η στήριξή τους μέσα από την λήψη βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων. Την ίδια στιγμή πρέπει να συνεχισθούν με αμείωτη ένταση οι μεταρρυθμίσεις προκειμένου η ελληνική αγορά να καταστεί ακόμη περισσότερο ελκυστική σε εγχώριους και αλλοδαπούς επενδυτές. Η επόμενη ημέρα για τις ελληνικές επιχειρήσεις μπορεί να είναι καλύτερη αποφεύγοντας τα λάθη του παρελθόντος. Αξιοποιώντας τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ και πάνω απ’ όλα αναδεικνύοντας τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της ελληνικής αγοράς η εγχώρια επιχειρηματικότητα μπορεί να μπει σε μια σταθερή και βιώσιμη τροχιά ανάπτυξης.