"Προκλήσεις και Ευκαιρίες σε ένα απρόβλεπτο μέλλον". Ενώπιόν μας είναι οι προκλήσεις, στις οποίες πρέπει να «απαντήσουμε» για να μην υπάρξει απρόβλεπτο μέλλον… Και μία τέτοια ομάδα προκλήσεων είναι η γαλάζια και κυκλική οικονομία, η ανακύκλωση και οι πράσινες πολιτικές και για την ναυτιλία. Προκλήσεις - έννοιες που, επί της ουσίας, βρίσκονται, κατά το μεγαλύτερο μέρος τους, στη θεωρία και όχι στην πράξη, γεγονός που οφείλουμε να το παραδεχθούμε αν δεν θέλουμε να συνεχίσουμε να χάνουμε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ/δολάρια, αλλά και θέσεις εργασίας. Δεν είναι άτοπο, λοιπόν, και άκαιρο να επισημανθεί, ότι η δραστηριότητα της ανακύκλωσης πλοίων ακολουθεί πιστά τη φιλοσοφία της κυκλικής και, κυρίως, γαλάζιας οικονομίας, καθώς η ανάκτηση ναυπηγικού χάλυβα και άλλων μετάλλων και υλικών, και όχι μόνο, συμβάλλει στον περιορισμό εξάντλησης των πρώτων υλών, αλλά και στην εξοικονόμηση για τη βιομηχανία. Εύλογα «αναδύεται» το ερώτημα γιατί από την Ελλάδα, που τώρα προχωρά με ταχείς ρυθμούς την αναζωογόνηση της ναυπηγικής της βιομηχανίας, δεν υπάρχει πρόβλεψη για την ανάπτυξη διαλυτηρίων πλοίων, όταν μάλιστα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης διεξάγονται συζητήσεις για τις λίστες των μονάδων διάλυσης στην Ασία και τα περιβαλλοντικά πλαίσια που αυτές πρέπει να πληρούν. Τόσο το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς, όσο και στελέχη της ναυτιλιακής βιομηχανίας έχουν επισημάνει ότι, με βάση τους νέους κανονισμούς του ΙΜΟ, λίαν προσεχώς, θα υπάρξει αυξημένη ζήτηση για διαλύσεις πλοίων, κυρίως από πλοία που εξυπηρετούν σήμερα το shortseashipping, οι ηλικίες των οποίων καθιστούν απαγορευτικές τις μετασκευές για τοποθέτηση scrubbers ή άλλων επιλογών για καύσιμα πρόωσης φιλικότερα προς το περιβάλλον. Ολόκληροι στόλοι θα πρέπει να αντικατασταθούν, με το κόστος να υπολογίζεται, μόνο για τα πλοία του S.S.S. που κυριαρχούν στην Ε.Ε., στα 200 δισεκατομμύρια ευρώ. Σύμφωνα με τον οίκο αναλύσεων VesselsValue, έως τον Οκτώβριο του 2022 στο σύνολο του παγκόσμιου στόλου είχαν πουληθεί για διάλυση 29 bulker έναντι 289 εκατ. Δολαρίων, 137 δεξαμενόπλοια έναντι 779 εκατομμυρίων δολαρίων, ένα πλοίο μεταφοράς κοντέινερ έναντι 3 εκατ. δολ. και 11 gascarriers έναντι 54 εκατ. δολ. Στα πλοία μεταφοράς οχημάτων, το 2022 δεν έχει δοθεί για διάλυση κανένα πλοίο. Παράλληλα, στο οκτάμηνο του 2022 είχαν δοθεί για διάλυση επτά πλοία Ro-Ro έναντι 29 εκατ. δολαρίων. Στα πλοία υπεράκτιας υποστήριξης (OSV), είχαν πουληθεί για scrap 29 για 28 εκατ. δολάρια.

Έχω επισημάνει, και σε αυτό συμφωνούν και παράγοντες της ναυτιλίας της χώρας, ότι η αναβίωση της ναυπηγικής βιομηχανίας στην Ελλάδα μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να ανοίξει και νέες προοπτικές για τη δημιουργία “πράσινων” διαλυτηρίων πλοίων στη χώρα μας, δημιουργώντας έσοδα και νέες θέσεις εργασίας. Επαναλαμβάνω το «θέσεις εργασίας», καθώς, όσοι αντιλαμβάνονται το τι συνιστά η ναυπηγική βιομηχανία συμπεριλαμβανομένων και των διαλυτηρίων, κατανοούν τον όρο «εντάσεως εργασίας». Δηλαδή μονάδων που χρειάζονται πολλά χέρια για να «βγάλουν» την παραγωγή. Το Επιμελητήριο είναι προφανές ότι υποστηρίζει και θα υποστηρίξει κάθε προσπάθεια ανάπτυξης διαλυτηρίου πλοίων, υπό την προϋπόθεση της λειτουργίας βάσει των κοινοτικών κανονισμών. Η έλλειψη διαλυτηρίου πλοίων δημιουργεί ένα κενό που πρέπει να καλυφθεί. Λόγω της ανεπάρκειας δυναμικότητας των μονάδων ανακύκλωσης στην E.E., η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προσθέσει μη ευρωπαϊκές χώρες στον κατάλογό της. Η Τουρκία είναι η πέμπτη χώρα παγκοσμίως σε δυναμικότητα διάλυσης πλοίων μετά την Ινδία, το Μπαγκλαντές, το Πακιστάν και την Κίνα. Στο σημείο αυτό οφείλω να υπενθυμίσω πως η οικονομία της Τουρκίας έχει ωφεληθεί από την «εφαρμογή» της κυκλικής οικονομίας δεδομένου ότι, πέραν των ποσοτήτων ναυπηγικού χάλυβος που προκύπτει, πολλά από τα καθαιρούμενα μηχανικά και ηλεκτρονικά εξαρτήματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε άλλα πλοία, είτε υπό επισκευή, είτε σε φάση κατασκευής. Και αυτή είναι μία «δευτερογενής» αγορά στην οποία πρέπει να προστεθεί και η περίπτωση εξαγωγών ναυπηγικού χάλυβα ή χρήσης του από τις τουρκικές ναυπηγικές μονάδες σε τιμές συμφέρουσες σε σχέση με τον ανταγωνισμό. Παράγοντες της ναυτιλίας επισημαίνουν ότι, αν και εφόσον προχωρήσει ένα τέτοιο σχέδιο για διαλυτήριο, δεν μπορεί η χώρα μας σε καμία περίπτωση να συναγωνιστεί τα κέντρα της διάλυσης πλοίων που βρίσκονται στην Ασία (Ινδία – Πακιστάν – Κίνα). Ωστόσο μπορεί να δημιουργήσει ένα τζίρο και, το κυριότερο, να χρησιμοποιήσει τα ανακυκλούμενα υλικά.

Οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες είναι ενώπιόν μας λοιπόν και μάλιστα προς άμεση αξιοποίηση, ώστε να περιοριστεί, κατά το δυνατόν, ένα «απρόβλεπτο μέλλον». Η Ελλάδα πρέπει να αξιοποιήσει τον πλούτο που γεννά η θάλασσα.