Στη προσπάθεια αναζήτησης «φρέσκου και φθηνού» χρήματος για τη τόνωση της ελληνικής αγοράς, μέσω του δανεισμού των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης ζητά πειστικές απαντήσεις από τους τραπεζίτες, γιατί απορρίπτονται οι αιτήσεις των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, γιατί δεν πληρούν τα ενδεχομένως αυστηρά κριτήρια υψηλών εγγυήσεων και γιατί ως αποτέλεσμα, η πλειονότητα αυτών των επιχειρήσεων βρίσκεται εκτός τραπεζικού συστήματος.

Στην πρώτη εφ' όλης της ύλης, τηλεδιάσκεψη για την πορεία της χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας από τις τράπεζες, που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Υπουργού Οικονομικών, συμμετείχαν εκτός από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, όλοι οι επικεφαλής των διοικήσεων των συστημικών τραπεζών, ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ), εκπρόσωπος της Τράπεζας της Ελλάδος, οι πρόεδροι παραγωγικών φορέων και των μεγαλύτερων επιμελητηρίων της χώρας. Ο υπουργός Οικονομικών Χ. Σταϊκούρας, καθώς και ο αρμόδιος για το χρηματοπιστωτικό σύστημα υφυπουργός Γ. Ζαββός, ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Α. Γεωργιάδης και ο αν. υπουργός Ν. Παπαθανάσης, ζήτησαν από τις τράπεζες ενημέρωση για την πιστωτική επέκταση και ειδικά για τη στήριξη που έχει λάβει μετά την πανδημία η μικρή και μεσαία επιχειρηματικότητα, καθώς, σύμφωνα με τους παραγωγικούς φορείς, το μεγαλύτερο μέρος της είναι ουσιαστικά αποκλεισμένο από τον δανεισμό. Οι διευθύνοντες σύμβουλοι των συστημικών ομίλων και ο πρόεδρος της ΕΕΤ υποστήριξαν ότι η πιστωτική επέκταση μέχρι στιγμής είναι τεράστια για τα δεδομένα της εγχώριας αγοράς. Απαντώντας μάλιστα στην κριτική από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τόνισαν ότι η πλειονότητα των αιτήσεων γίνονται από υπερχρεωμένα και μη βιώσιμα επιχειρηματικά σχήματα, με αποτέλεσμα να απορρίπτονται.

Συγκεκριμένα, οι τραπεζίτες επικαλέστηκαν πως ποσοστό άνω του 50% των ΜμΕ έχει ανεπαρκή πιστοληπτική ικανότητα, 15% δεν είναι βιώσιμο, ενώ άλλο ένα 15% εμφανίζει συνεχείς ζημιογόνες χρήσεις. Επισήμαναν επίσης πως από μέρους των τραπεζών, αν υπήρχαν καλές επιχειρήσεις, δεν θα είχαν λόγο, σε βάρος της κερδοφορίας τους, να μην τις δανειοδοτήσουν. Βεβαίως δεν δικαιολόγησαν γιατί οι καλές επιχειρήσεις δεν πάνε να δανειστούν «ακριβό χρήμα», αφού ως γνωστό, η ρευστότητα μέσω τραπεζικού δανεισμού, ούτε εύκολη, ούτε φθηνή είναι για την μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Από την πλευρά τους οι υπουργοί ζήτησαν περισσότερα στοιχεία από τους CEO των τραπεζών σχετικά με τους λόγους απόρριψης 8 των 10 αιτημάτων, αλλά και για τα επιτόκια που εφαρμόζονται στα δάνεια που εκταμιεύονται, καθώς υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ του κόστους καταθέσεων και χορηγήσεων, που δεν δικαιολογείται από το τρέχον νομισματικό περιβάλλον στην ευρωζώνη. Επιπλέον, από την κυβέρνηση υπογράμμισαν τον κίνδυνο απώλειας πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης στο κομμάτι των πράσινων επενδύσεων, καθώς μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν αρκετά projects προς υλοποίηση. Σε αυτό το πλαίσιο κάλεσαν τις τράπεζες να κινητοποιηθούν για τον εντοπισμό επιχειρήσεων που μπορούν να φέρουν εις πέρας εγχειρήματα συμβατά με τις δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης. Πρόσφατα άλλωστε, η ΕΤΕπ ανακοίνωσε τη στήριξη ύψους 1,9 δις ευρώ σε ελληνικές επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από την πανδημία, τις επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας και τη στοχευμένη υποστήριξη όσων επηρεάζονται από την ενεργειακή μετάβαση. Η υποστήριξη περιλαμβάνει 400 εκατ. ευρώ στην Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα, τα οποία θα διατεθούν με τη μορφή πακέτων στήριξης των ΜμΕ για καινοτομία και κλιματική δράση, καθώς και για οικονομική ανθεκτικότητα μετά τη πανδημία.

Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς, συνεχάρη δημόσια τον Υπουργό Οικονομικών για την πρωτοβουλία της συζήτησης, αναφορικά με τη συμβολή του τραπεζικού συστήματος στην ενίσχυση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία με έμφαση στις ΜμΕ, από την οποία προέκυψαν ενδιαφέρουσες απόψεις, τοποθετήσεις και στοιχεία ένθεν κακείθεν. Επίσης απέστειλε, σε όλους τους συμμετέχοντες στη τηλεδιάσκεψη, αναλυτικό κείμενο με συγκεκριμένες προτάσεις για τις προοπτικές χρηματοδότησης των ΜμΕ, καθώς και τις ευκαιρίες πρόσθετης οικονομικής στήριξης σε όλες τις επιχειρήσεις για τη διπλή, ψηφιακή και πράσινη, μετάβαση. Ειδική αναφορά έγινε στο πρόβλημα, το οποίο θα κληθεί να αντιμετωπίσει η αγορά πολύ σύντομα και αφορά στις «παγωμένες» επιταγές, καθώς επίσης και στον σημαντικό ρόλο, που μπορεί να παίξει ως «επιταχυντής» χρηματοδότησης, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα. Τέλος επισημάνθηκε, πως μπορεί σύμφωνα με έρευνες οι ελληνικές ΜμΕ να υστερούν έναντι των ευρωπαϊκών, σε καινοτομία, εξωστρέφεια και τεχνολογία, αλλά και οι ελληνικές Τράπεζες, επίσης υστερούν σε χρηματοπιστωτική καινοτομία και εξωστρέφεια, έναντι των αντίστοιχων ευρωπαϊκών τραπεζών.

Στόχος της Κυβέρνησης, Τραπεζών και Επιχειρηματικότητας, πρέπει να είναι, πρώτα η ενδυνάμωση και, μετά η μεγέθυνση των περίπου 820.000 μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ώστε να μην δημιουργηθούν ξανά στην ελληνική αγορά «γίγαντες με ξύλινα πόδια», ούτε «κεφάλαια του χελιδονιού» με δάνεια που μεταναστεύουν και γίνονται καταθέσεις σε φορολογικούς παραδείσους. Τέλος, μετά από πρόταση του Υπουργού Οικονομικών, κρίθηκε αναγκαίο και συμφωνήθηκε, η τηλεδιάσκεψη να επαναληφθεί στις 14 Ιουλίου, ώστε να συζητηθούν διεξοδικά, δύο βασικά θέματα: η βελτίωση των όρων χρηματοδότησης και το κόστος των δανείων. Η δανειοδότηση των μικρομεσαίων, εκτός από πολιτική βούληση, απαιτεί κυρίως χρηματοδοτική καινοτομία και πιστοληπτική εξωστρέφεια από τις τράπεζες.