Βρισκόμαστε στην απαρχή μιας «νέας μεταβατικής περιόδου». Μιας δύσκολης περιόδου όπου οι βασικές παράμετροι που προσδιορίζουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κινηθεί το αμέσως προσεχές διάστημα το επιχειρείν επαναπροσδιορίζονται. Και μάλιστα σε χρονική συγκυρία όπου ο ορίζοντας της παγκόσμιας οικονομίας, που «σκοτείνιασε» η πανδημία δεν έχει ξεκαθαρίσει πλήρως. Η ανάταξη της οικονομίας με τα νέα δεδομένα είναι ένα στοίχημα που θα πρέπει να κερδηθεί το αμέσως προσεχές διάστημα ώστε να υπάρξει το βασικό υπόβαθρο πάνω στο οποίο θα εδράσουν οι νέοι σχεδιασμοί του επιχειρηματικού κόσμου, ενώ παράλληλα θα πρέπει να εκπεμφθεί ένα ξεκάθαρο μήνυμα ότι η οικονομία της χώρας είναι έτοιμη και προσδοκά επενδύσεις τόσο από το εσωτερικό όσο και εισερχόμενες και μάλιστα σε όλο το εύρος των οικονομικών δραστηριοτήτων. Καθίσταται προφανές ότι οι επενδύσεις θα ενδυναμώσουν την οικονομία ενώ θα δημιουργήσουν δυναμική η οποία θα δικαιολογήσει όχι μόνο την διατήρηση των υφιστάμενων θέσεων εργασίας αλλά και της ανάπτυξης νέων. 

Αν θέλουμε να κάνουμε μία μίνι επισκόπηση για τα μέχρι σήμερα ληφθέντα μέτρα στήριξης, και μάλιστα σε περίοδο κρίσεως, είναι μια σημαντική βοήθεια στη σταθερή και σταδιακή επαναλειτουργία των επιχειρήσεων. Τα μέχρι σήμερα μέτρα στήριξης δεν πρέπει να πάνε χαμένα, αλλά να αξιοποιηθούν κατάλληλα για να «πιάσουν τόπο» στη πραγματική οικονομία. Μέχρι σήμερα έχουν ενισχυθεί νοικοκυριά και επιχειρήσεις με 27 δις ευρώ, ενώ τα μέτρα της διετίας αναμένεται να φτάσουν συνολικά τα 38 δις ευρώ. Η αυλαία των Επιστρεπτέων Προκαταβολών έπεσε με το συνολικό ποσό των επτά κύκλων του προγράμματος να φτάνει τα 8,3 δις ευρώ σε περισσότερους από 830.000 δικαιούχους. 

Έχω επισημάνει πως κάθε μείωση φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων είναι κάτι παραπάνω από ευπρόσδεκτη, ειδικά τώρα όπου οι επιχειρήσεις προσπαθούν να μείνουν ζωντανές και βιώσιμες. Κατά κύριο λόγο, οι φορολογικές μειώσεις των 2,5 δις ευρώ είναι σημαντικές για να στηρίξουν τις επιχειρήσεις να περάσουν τον «κάβο της ύφεσης» που έπληξε την ελληνική οικονομία εξαιτίας της πανδημίας. Αξίζει να υπενθυμίσω πως το Ε.Β.Ε.Π. αξίζει έχει επίσης υποβάλει τη ρεαλιστική πρόταση για θέσπιση αφορολόγητου αποθεματικού στις επιχειρήσεις. 

Τα απόνερα των κυμάτων της πανδημίας στην οικονομία ήταν ισχυρά και δοκίμασαν «σκληρά» τις μικρομεσαίες κυρίως επιχειρήσεις. Δεν πρέπει λοιπόν να διαλάθει της προσοχής ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα για πολλές επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από την πανδημία και επαναλειτουργούν, αποτελεί η έλλειψη ρευστότητας. Η άμεση ή έμμεση ρευστότητα είναι αυτή που μπορεί να βοηθήσει τόσο την κάλυψη των αναγκών λειτουργίας, όσο και την πληρωμή φορολογικών, ασφαλιστικών και άλλων υποχρεώσεων, που θα προκύψουν τους επόμενους μήνες. Η «σκληρή πραγματικότητα» των στοιχείων δεν αφήνει περιθώρια για παρανοήσεις. Κατά συνέπεια το θέμα είναι η διασφάλιση μιας ικανής ρευστότητας που θα δώσει μία ακόμη ανάσα στις επιχειρήσεις στην φάση της εξόδου από τον «αναπνευστήρα». Εδώ πρέπει να τονιστεί ότι θα πρέπει να αξιοποιηθούν όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία, αλλά και να υπάρξει προετοιμασία τέτοια ώστε στην περίπτωση που παρουσιαστούν και άλλα η χώρα να είναι έτοιμη να τα αξιοποιήσει. Μέχρι σήμερα στο σχεδιασμό της κυβέρνησης είναι μέσω των εγγυοδοτικών εργαλείων χρηματοδότησης να δοθούν στις επιχειρήσεις επιπλέον 3,5 δις ευρώ ρευστότητας, καθώς και μικροδανείων με εγγύηση του δημοσίου. Επίσης πρέπει να θυμίσουμε ότι η διαδικασία υποδοχής και επεξεργασίας των νέων αιτήσεων από μικρομεσαίες επιχειρήσεις για δάνεια επενδυτικού σκοπού ξεκίνησε μέσω του Ταμείου Επιχειρηματικότητας ΙΙ, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα σε συνεργασία με τις εμπορικές τράπεζες για χρηματοδότηση από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία» του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Σκοπός του νέου κύκλου χρηματοδοτήσεων είναι να τεθεί στη διάθεση της ελληνικής επιχειρηματικότητας ένα ακόμη σημαντικό υποστηρικτικό εργαλείο για την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων ώστε να αξιοποιήσουν αμέσως το νέο ευνοϊκό περιβάλλον επανεκκίνησης της οικονομίας, μετά την οδυνηρή εμπειρία της πανδημικής κρίσης. Με τη συγχρηματοδότηση δανείων για επενδυτικούς σκοπούς, με ευνοϊκούς όρους, δίνεται η δυνατότητα στις επιχειρήσεις να προχωρήσουν γρηγορότερα τις αναγκαίες επενδύσεις τους προκείμενου να είναι περισσότερο ανταγωνιστικές στην μετά-πανδημική πραγματικότητα.

Όσον αφορά το εθνικό σχέδιο «Ελλάδα 2.0», οι δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης μπορούν να προσελκύσουν επενδύσεις από το εσωτερικό και εισερχόμενες από το εξωτερικό οι οποίες εκτιμώ ότι θα είναι ικανές να μοχλεύσουν και άλλα κεφάλαια τα οποία σήμερα ενδεχομένως «βρίσκονται εν υπνώσει». Παράλληλα δεν πρέπει να «σταθούμε αφαιρετικά» απέναντι στο βασικό σχεδιασμό αλλά να δούμε και να κατανοήσουμε τις δραστηριότητες της βασικής λίστας των 170 έργων και μεταρρυθμίσεων που απαντούν σε πλήθος αναγκών της ελληνικής οικονομίας, φιλοδοξώντας  να συμβάλουν στην αλλαγή του παραγωγικού της προτύπου. 

Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις μπορούν να διεκδικήσουν μερίδιο δράσεων, που όχι μόνο θα δικαιολογήσουν τον υφιστάμενο αριθμό θέσεων εργασίας αλλά και ένα σημαντικό αριθμό νέων θέσεων. Βρισκόμαστε λοιπόν ενώπιον ενός αναδιαμορφούμενου σκηνικού επιχειρηματικών και επιχειρησιακών δράσεων και κατά συνέπεια το επιχειρείν δεν πρέπει, δεν μπορεί να είναι «στατικό» απέναντι σε αυτές τις εξελίξεις. Περνώντας τα κύματα της πανδημίας ένα από τα καλά συμπεράσματα που προέκυψαν από αυτή την δοκιμασία της παγκόσμιας υγείας, αλλά και της οικονομίας είναι ότι απαιτείται ελαστικότητα και συνεχής εγρήγορση αντιμετώπισης του κινδύνου. Η πανδημία, που δεν έχει εκλείψει ακόμη, λειτούργησε με όρους ασύμμετρης απειλής. Γιατί όπως απεδείχθη, πάντα μια ασύμμετρη απειλή, επειδή είναι απρόβλεπτη, μπορεί να δοκιμάσει «σκληρά» ακόμη και την πλέον επιτυχημένη επιχειρηματική δραστηριότητα. Ας δούμε τι έγινε στον τομέα των logistics, πως γιγαντώθηκε το ηλεκτρονικό εμπόριο, πως αμφισβητήθηκε η λογική του «just in time». Άρα το «επιχειρείν» ανεξαρτήτως μεγέθους θα πρέπει αφ ενός να προετοιμαστεί για την νέα εποχή και αφ ετέρου να διεκδικήσει έργο από αυτό που προκύπτει από το Ταμείο Ανάκαμψης χρησιμοποιώντας παράλληλα κάθε χρηματοδοτικό εργαλείο που θα έχει στη διάθεσή του.

Καλό ΣΚ και καλή εβδομάδα Στέλλα, ευχαριστώ πολύ

Βασίλης Κορκίδης

Πρόεδρος ΕΒΕΠ & ΠΕΣ Αττικής